صبح زود بعد از رساندن پسر کوچکم به مهدکودک، به سمت دانشگاه رفتم تا آمادگی پایاننامه دانشگاه را بگیرم. از مهدکودک تا دانشگاه شاید ۱۰ دقیقه با پای پیاده فاصله باشد. در یکی از کوچهها وقتی داشتم از خیابان رد میشدم، ناگهان صدای بلند بوق خودرو مرا ترساند. صدای بوق طولانی بود، مثل اینکه راننده چیزی میخواست بگوید، نه اینکه اخطار دهد.
سریع از خیابان کوچک رد شدم و پشت سرم را نگاه کردم. دیدم که فاصله خودرو هنوز با من زیاد است. وقتی از روبرویم رد شد، راننده پیری را دیدم که انگشت وسطش را به سمت من گرفته بود. او چیزی را نیز زیر لب زمزمه میکرد که لازم نبود دقت کنم. از چهره خشمگینش میشد حدس زد که چه میگوید.
همزمان حسی بین خشم، خنده و چیزی تلخ را تجربه کردم. خودرو مرد به انتهای کوچه رسید و چون به خیابان اصلی راه پیدا میکرد، باید برای خودروهای آن خیابان میایستاد.
ناخودآگاه به سمت خودرو قدم برداشتم. نمیدانستم چه میخواهم بکنم. اصلاً آدم خشنی نیستم. فقط میخواستم علت کارش را بپرسم. در میان افکار اینکه چه کاری میخواهم بکنم، قدمهایم تندتر میشدند و کمکم به دویدن تغییر کردند. در همان زمان احساس کردم که از آینه کناری میتواند مرا ببیند و با دیدن دویدن من سعی دارد خود را سریعتر در خیابان اصلی جا کند. چند قدم مانده بود که به او برسم، پیرمرد به خیابان دیگر پیچید و با سرعت زیاد از من دور شد. فکر اینکه شاید از دویدن من ترسیده باشد، مرا کمی آرام کرد.
تفاوت نژادپرستی در هامبورگ و برلین
البته این اولین تجربه نژادپرستی من در هامبورگ نبود. چند وقت قبل نیز در داخل خودرو با کودکانم منتظر بودم که پیرزنی در کنار خیابان زیر لب به من فحش میداد و انگشت وسطش را به من نشان میداد. البته این دو مورد در همین دورانی که حزب راستگرای افراطی «آلترناتیو برای آلمان» (AfD) بیشتر به قدرت رسیده است، برای من رخ داده است. در طول حدود ۷ سال زندگی در هامبورگ، با مورد دیگری برخورد نکردهام. شاید به همین خاطر باشد که هامبورگ را خیلی بیشتر از برلین دوست داشتم.
قبل از هامبورگ ما سه سال در برلین زندگی کردیم که هر چند وقت یکبار با مورد مشابهی برخورد میکردیم. حتی یک بار امنیت فروشگاه لیدل در منطقه کوپنیک (شرق برلین) من و زنم را به جرم دزدی از فروشگاه بیرون انداخت. البته نه ما را جستجو کرد و نه گفت کیفهایتان را نشان بدهید. تنها چیزی که میگفت کلمه بیرون بود. آن زمان برعکس هامبورگ بیشتر بادیگاردهای فروشگاهها آلمانیها بودند و این اتفاق برابر شده بود با هجوم مهاجران در سال ۲۰۱۵. البته وقتی از شرق برلین به مرکز شهر و خارجی نشین کوچ کردیم شرایط خیلی تغییر کرد.
زدن زنی با موهای سیاه در میان جمعیت
از دوستانم هم سراغ اتفاقات مشابه را گرفتم که شرایط برای آنها چقدر تغییر کرده است. دوستم احمد (مستعار) میگوید که در مرکز هامبورگ برای اولین بار در هامبورگ دو بار در یک هفته حوادث مشابهی را تجربه کرده است:
«حدود ساعت ۱۱ شب وقتی به سمت خانه میرفتم، دو جوان آلمانی جلوی مرا گرفتند و شروع به زدن حرفهای رکیک کردند.» او میگوید که برای جلوگیری از هر حادثهای سعی کرده که بدون توجه از آنجا برود ولی ناگهان یکی از آنها گلوله برفی را به پشت او زده است.
“به شدت ترسیدم که حمله نکنند و بدون عکسالعمل و با قدمهای تندتر به سمت خانه رفتم.” احمد در ادامه گفت که چند روز بعد در یکی از ایستگاههای اتوبوس مردی به زیر پای زنی با موهای سیاه زد و زن به زمین افتاد. “زن مشخص بود که شاید از کشورهای اروپایی مانند ایتالیا باشد. زن با خشم برگشت و به مرد چیزی گفت. مرد هم در میان جمعیت با مشت به صورت زن کوبید. کمکم دو جوان به سمت مرد رفتند و با او درگیر شدند. زن به شدت شوکه شده بود.“ از او پرسیدم که آیا به پلیس زنگ زدند و او جواب داد که نه. البته آن روز با خودم گفتم که مگر میشود که به پلیس نداده باشند.
تمام روز به آن زن فکر میکردم و سعی میکردم که او را با موهای سیاه تصور کنم. اینکه چقدر ساده یک اتفاق زندگی او و نگاهش به جامعهای که زندگی میکرده را تغییر داده است. شاید تا قبل از این حادثه وقتی در خیابان راه میرفت، آخرین چیزی که به ذهنش خطور میکرده،چنین حملهای بوده. اما حالا احتمالا هر روز باید به تمام آدمهای داخل خیابان با شک نگاه کند. آیا همین حوادث است که نگاه ما را به یک بخش عمدهای از آدمها عوض میکند؟
هر ۲۴ دقیقه یک حمله توسط راستهای افراطی
نظر به گزارش وزارت کشور آلمان، در سال گذشته (۲۰۲۲)، ۱۲۱ مورد حمله به اقامتگاههای پناهجویان در سراسر آلمان ثبت شده که افزایش ۷۳ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۱ (۷۰ حمله ) را نشان میدهد. این حملات بیشتر توسط افراد راستگرایانه و نئونازیستی انجام شده است. هدف این حملات نیز اغلب پناهجویان مسلمان بوده است. در سال ۲۰۲۲، همچنین ۷۳۲ حمله نژادپرستانه علیه افراد و اموال عمومی در آلمان ثبت شده است. از این ۷۳۲ مورد، ۵۴ مورد حمله به مساجد و عبادتگاههای مسلمانان بوده است.
به طور کلی، آمار حملات نژادپرستانه در آلمان در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است. این امر نگرانیهایی را در مورد افزایش نژادپرستی و بیگانههراسی در این کشور ایجاد کرده است.
بر اساس گزارش دولت فدرال آلمان، هر سال حدودا ۲۲ هزار حمله راستافراطی ثبت شده که در هر ۲۴ دقیقه یک جرم توسط راستگرایان افراطی انجام میشود. این گزارش همچنین نشان میدهد که در سال ۲۰۲۲، تعداد افراد عضو گروههای راستگرایانه و نئونازیستی در آلمان به حدود ۳۲ هزار نفر رسیده است. دولت آلمان اقداماتی را برای مقابله با نژادپرستی و بیگانههراسی انجام داده است، اما این اقدامات کافی نبوده است و آمار حملات نژادپرستانه همچنان در حال افزایش است و بسیاری از حملات نژادپرستانه نیز گزارش داده نمیشوند.
آیا شما هم تجربه برخورد با نژادپرستی را داشتید؟
برای ما در صفحات اجتماعی از تجربیات خود بنویسید و اینکه این حوادث چقدر در زندگی روزمره شما تاثیر گذاشته است؟