Foto: Parwiz Rahimi
فوریه 13, 2023

حجاب ؛ اجباری یا اختیاری؟

پدیده حجاب و انتخاب نوع پوشش همیشه موضوع بحث بین زنان وگاهی دغدغه بیشتر مردان مهاجر در جوامع غربی بوده است و در بیشتر مواقع زنان بیشترین لطمه را در زمینه نقض حقوقشان در این زمینه خورده‌اند.

پدیده حجاب معمولا ابعاد دینی و فرهنگی دارد و گاهی هم مرتبط با رسم و رواج‌های مختلف است. این در حالی است که حفظ حجاب همیشه از اولویت‌های دینی به‌شمار می‌رود و معمولا مردان و زنانی که بیشتر پایبند به قوانین سفت و سخت دینی هستند، در حفظ “حجاب” ازدیدگاه خودشان تاکید دارند. آن‌ها درصورت مشاهده مثلا “بی‌حجابیِ” زنانِ خانواده انگار به غیرتشان برمی‌خورد و گاه به بگومگوهای خانوادگی و در مواردی هم به جدایی یا دادگاه خانواده منجر می‌شود.

اما آیا واقعا این موضوع از لحاظ دینی و فرهنگی این‌قدر جدی است؟ آیا گاهی مردان نظر زنان را در مورد انتخاب نوع پوشش‌شان پرسیده‌اند؟

در همین زمینه از نظیفه صدیقی، مسئول یکی از انجمن‌های افغان‌ها به‌نام “باغچه فرهنگ” در فرانکفورت، در مورد حجاب می‌پرسم. او حدودا هفت سال پیش از افغانستان به آلمان مهاجر شده است. او بر این باور است که برای دانستن مفهوم حجاب باید فلسفه وجودی‌اش را در دین بجوئیم. ولی ازدیدگاه اجتماعی تاکید می‌کند: «حجاب تا زمانی که اختیاری باشد مشکلی ندارد، اما حجاب اجباری را خلاف تمام قوانین حقوق بشر می‌دانم» .

می‌پرسم که آیا در پوششی که همین حالا دارد خودش را آزاد و آرام حس می‌کند؟ او خودش را بسیار آزاد حس می‌کند و تذکر می‌دهد که پوششی را که در کشورش داشته، به‌خاطر جبر اجتماعی می‌پوشیده.

می‌پرسم که آیا پوشاندن صورت و چشم حجاب است؟ او بر این باور است که خداوند هیچ‌گاه پوشاندن صورت و چشم را لازمه حجاب ندانسته و در اسلام هم هیچ آیه مشخصی دال بر پوشاندن صورت و چشم به شکل امروزی نیامده است.

دیدگاه یک زن به حجاب از دریچه دینی:

صدیقی مثال پوشش زنان مسلمان را هنگام حج بیان می‌کند که هیچ تشابهی به پوششی که مثلا طالبان در افغانستان اجباری کرده‌ است، ندارد و صورتشان پوشیده نیست. به‌قول صدیقی حجاب اجباری بردگی رسمی درعصر آزادی بشر است و کسانی‌که زنان را مجبور می‌کنند، آزادی‌های شخصی را نقض می‌کنند.

می‌پرسم که پوشش‌اش را بر اساس توصیه‌های دینی، هنجارهای اجتماعی و فامیلی یا فرهنگی انتخاب کرده است؟با اعتماد به نفس می‌گوید: «پوششم را بر اساس میل قلبی‌ام انتخاب کرده‌ام.» او خاطر نشان می‌کند که حتی در دین حقوق زن و مرد یکی است. بنابراین زن می‌تواند طبق میلش لباس بپوشد. صدیقی بر این باور است که عملکرد خوب انسانی، انسان را به خدا نزدیک می‌کند نه تنها حجاب.

می‌پرسم حالا و این‌جا که همه آزادند و نگران دید جامعه هم نیست، باز کدام پوشش را انتخاب می‌کند؟ می‌گوید: «آن‌چه را که به من احساس آزادی و آسایش بدهد، انتخاب می‌کنم. نه افراط و نه تفریط را دوست دارم».

از او می‌پرسم که توصیه و پیامش در زمینه حجاب به مردان مهاجر(تمام ملیت‌ها) و مخصوصا هموطنان‌مان چیست؟

او به مردان مهاجر توصیه می‌کند که در زمینه حجاب سختگیر نباشند و به زنان حق انتخاب نوع پوشش‌شان را بدهند. از دید اوقضاوت یک زن از روی حجاب و پوشش‌اش بحیث خوب و یا بد، کاملا اشتباه است. او بر گفتار نیک، پندار نیک و رفتار نیک بحیث مشخصات یک زن خوب تاکید می‌کند.