در آلمان سکه‌های کوچک – به‌ویژه سکه‌های ۱ و ۲ سنتی – به یک چالش روزمره تبدیل شده‌اند گرچه این سکه‌ها هنوز به طور رسمی در گردش هستند اما بسیاری از فروشندگان بانک‌ها و مشتریان آن‌ها را مزاحم یا حتی بی‌فایده می‌دانند.
دلایل مشکل‌ساز شدن سکه‌های کوچک هزینه تولید بیشتر از ارزش واقعی تولید یک سکه ۱ سنتی در برخی موارد بیشتر از خود یک سنت هزینه دارد. انباشتگی در خانه‌ه: مردم اغلب این سکه‌ها را در شیشه‌ها یا کشوها ذخیره می‌کنند و به ندرت استفاده می‌کنند. پرداخت سخت‌تر: محاسبه با این سکه‌ها زمان‌بر و خسته‌کننده است هم برای مشتری و هم فروشنده. در اتحادیه اروپا برخی کشورها – مثل فنلاند و هلند – استفاده از سکه‌های ۱ و ۲ سنت را کنار گذاشته‌اند. در آلمان نیز مدت‌هاست بحث‌هایی برای حذف این سکه‌ها در جریان است.
سکه‌های یک و دو سنتی در میان آلمانی‌هایی که همچنان به پول نقد علاقه دارند در بسیاری از کیف‌پول‌ها یافت می‌شوند اما اغلب این سکه‌های کوچک هفته‌ها فقط حمل می‌شوند بدون آنکه واقعاً مورد استفاده قرار گیرند و نهایتاً شاید در قلک یا صندوق‌های کمک‌های خیریه کنار صندوق فروشگاه‌ها بیفتند.
هدف این طرح کاهش استفاده از سکه‌های یک و دو سنتی صرفه‌جویی در هزینه‌های تولید و توزیع آن‌ها و ساده‌تر شدن روند پرداخت نقدی است در کشورهای دیگر مانند فنلاند هلند و بلژیک نیز چنین قوانین گرد کردن قیمت‌ها با موفقیت اجرا شده‌اند.
هزینه ساخت سکه‌ی یک سنتی بیشتر از ارزش اسمی آن است
تولید هر قطعه حدود ۱٫۶۵ یورو هزینه دارد این مبلغ شامل هزینه مواد (فولاد و مس) ضرب سکه بسته‌بندی و حمل‌ونقل است هزینه ساخت سکه‌ی دو سنتی اندکی بیشتر است ولی همچنان کمتر از ارزش اسمی آن باقی می‌ماند.
با این حال اروپا می‌تواند با حذف این سکه‌ها مقدار زیادی پول صرفه‌جویی کند طبق گزارش بانک مرکزی اروپا در اتحادیه اروپا بیش از ۴۰ میلیارد سکه‌ی یک سنتی و بیش از ۳۱ میلیارد سکه‌ی دو سنتی در گردش هستند ولی مجموع ارزش آن‌ها تنها ۳ درصد از کل ارزش سکه‌های یورویی را تشکیل می‌دهد.
هر سال بیش از ۴٫۵ میلیارد از این دو نوع سکه دوباره ضرب می‌شوند و حدود ۳٫۳ میلیارد نیز به سیستم یورو بازمی‌گردند – زیرا لایه‌ی مسی روی این سکه‌ها به‌خصوص در برابر زنگ‌زدگی و آسیب‌دیدگی حساس است و باید جایگزین شوند این چرخه هزینه زیادی به همراه دارد.
برخی مشتریان شاید خوشحال شوند که بتوانند در صندوق فروشگاه مبلغ خرید را دقیقاً با سکه پرداخت کنند اما این کار زمان زیادی می‌برد در حالی که پرداخت الکترونیکی همیشه دقیق و بسیار سریع‌تر انجام می‌شود – همه ما آن موقعیتی را می‌شناسیم که مشتری جلویی مدت‌ها در کیف پولش دنبال سکه می‌گردد در حالی که صف پشت سرش مدام طولانی‌تر می‌شود.
همچنین برای خود فروشگاه‌ها نیز مدیریت پول خرد هزینه‌بر است چون بانک‌ها برای واریز یا برداشت سکه‌ها کارمزد دریافت می‌کنند صندوق‌ها نیز باید برای مشتریانی که نقدی پرداخت می‌کنند مقدار کافی پول خرد داشته باشند.
برای نمونه برداشت ۱۰ رول سکه می‌تواند ۳٫۵۰ یورو کارمزد داشته باشد اگر این رول‌ها شامل سکه‌های یک سنتی باشند هر رول تنها ۵۰ سنت ارزش دارد یعنی از کل ۵ یورو چیز زیادی باقی نمی‌ماند بنابراین فروشندگان از کاهش استفاده از پول نقد – به‌ویژه سکه‌های کوچک – و جایگزینی آن با پرداخت الکترونیکی سود می‌برند.
بر اساس برآوردهای بانک مرکزی آلمان (بوندسبانک) از سال ۲۰۱۱ حدود ۸۰ درصد از سکه‌های یک یورویی و ۷۵ درصد از سکه‌های دو یورویی اصلاً در گردش نیستند و اغلب یا در خانه‌ها در دستگاه‌های پس‌انداز می‌مانند یا به صندوق‌های خیریه انداخته می‌شوند یا به‌سادگی گم می‌شوند.
امروزه با توجه به اینکه پرداخت‌های الکترونیکی بسیار محبوب‌تر شده است احتمالاً وضعیت به‌طور قابل‌توجهی تغییر کرده است یک نظرسنجی از کمیسیون اتحادیه اروپا در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ نشان داد که ۷۰ درصد از شهروندان اتحادیه اروپا خواهان حذف سکه‌های کوچک هستند جالب‌تر اینکه ۸۰ درصد از بیش از ۱۷۰۰۰ پاسخ‌دهنده از آلمان بودند.
این اطلاعات نشان‌دهنده نگرانی‌های فزاینده درباره کارایی و استفاده از سکه‌های کوچک است که ممکن است در آینده به تصمیم‌گیری‌های جدید در سیاست پولی و بانکی منجر شود.
Foto: epd/
