تحقیقات مشترک اشپیگل و The Insider نشان می‌دهد که چندین مرد با ارتباطات به یک واحد خرابکاری روسیه اکنون به عنوان پناهجویان افغان در آلمان زندگی می‌کنند.
یکی از این افراد، یک افغان ۲۷ ساله است که در بهار گذشته از روسیه به آلمان آمد و اکنون به عنوان پناهجوی رد شده در براندنبورگ زندگی می‌کند. فرد دیگری که مظنون است، در ایالت نیدرزاکسن اقامت دارد و پس از مدتی اقامت در مسکو، از تابستان ۲۰۲۳ در آلمان ساکن شده است. به دلیل ممنوعیت اخراج پناهجویان به افغانستان، این افراد نمی‌توانند به‌راحتی به کشور خود بازگردانده شوند.
طبق تحقیقات، این افراد ظاهراً در یک عملیات چندساله‌ی سازمان اطلاعات نظامی روسیه (GRU) برای بی‌ثبات‌سازی افغانستان شرکت داشته‌اند. از سال ۲۰۱۵، عوامل روسی در افغانستان نیروهایی را جذب کرده و بعدها به آنها ویزا یا مدارک روسی داده‌اند. نسخه‌های رنگی گذرنامه‌های این دو پناهجو در مجموعه‌ای از داده‌های فاش‌شده دیده شده است که بر اساس ایمیل‌های یک افسر GRU جمع‌آوری شده و به تیم تحقیقاتی ارائه شده است.
پول نقد از مسکو برای حملات تروریستی
طبق این گزارش، سه فرد مذکور بخشی از یک برنامه موسوم به “برنامه جایزه‌بگیران” GRU بوده‌اند. هدف این عملیات، تضعیف دولت مرکزی افغانستان با حمایت از گروه‌های مسلح بوده است.
داده‌های فاش‌شده و اطلاعات سفر و ارتباطات تلفنی موجود، وجود این برنامه را تأیید می‌کنند. علاوه بر این، سه مقام سابق سازمان اطلاعات افغانستان (NDS) که با محققان صحبت کرده‌اند، گفته‌اند که کرملین سال‌ها پیش از تسلط طالبان در سال ۲۰۲۱، مبارزات مسلحانه این گروه علیه دولت مرکزی و نیروهای آمریکایی را از طریق جوایز برای حملات تروریستی حمایت می‌کرد.
شرکت‌های صوری، سنگ‌های قیمتی و مدارک جعلی
برای مخفی کردن پرداخت‌ها، عوامل روسی از دو شرکت پوششی در مسکو و افغانستان که ظاهراً در زمینه تجارت سنگ‌های قیمتی فعالیت داشتند، استفاده می‌کردند. یکی از عوامل مخفی GRU که در این عملیات دخیل بوده، هنگام ثبت‌نام در یک سمینار دانشگاهی درباره سنگ‌های قیمتی در مسکو، یکی از این شرکت‌ها را به عنوان کارفرمای خود معرفی کرده است.
در سال ۲۰۱۹، پس از بازداشت گروهی از عوامل محلی روسیه در افغانستان، برخی از آنها آزاد شدند. طبق اطلاعات مربوط به گذرنامه و سفر، بسیاری از این افراد به روسیه منتقل شده‌اند و در برخی موارد، مسکو آنها را با هویت‌های جعلی و مدارک جدید مجهز کرده است—روشی که سرویس‌های اطلاعاتی روسیه برای حفاظت از عوامل خود استفاده می‌کنند.
داده‌های ارتباطی مشکوک
تحقیقات جدید همچنین به شناسایی عوامل پشت پرده این برنامه در افغانستان کمک کرده است. طبق گفته مقام‌های سابق اطلاعاتی افغانستان، روسیه قبل از سقوط دولت در سال ۲۰۲۱، میلیون‌ها دلار جایزه برای ده‌ها حمله تروریستی پرداخت کرده است.
یکی از این حملات، حمله به پایگاه نظامی شوراب در ولایت هلمند در مارس ۲۰۱۹ بود که طبق گزارش‌ها، ۲۳ سرباز افغان در آن کشته شدند. GRU همچنین مظنون است که در حمله‌ی طالبان به پایگاه هوایی بگرام، مقر اصلی نیروهای آمریکایی در افغانستان، نقش داشته است.
فرماندهان روسی پشت پرده
طبق داده‌های فاش‌شده، “ایوان کاسیانینکو”، وابسته نظامی سابق سفارت روسیه در کابل و معاون فرمانده‌ی واحد مخفی GRU 29155، مسئول این برنامه بود. این واحد، که در سال ۲۰۰۹ تأسیس شده است، به عنوان “گروه ترور پوتین” شناخته می‌شود و در ترورها و حملات در سراسر جهان دست داشته است.
کاسیانینکو طی سال‌های گذشته مستقیماً با یکی از عوامل افغان این شبکه ارتباط داشته و هنوز هم با طالبان در تماس است.
بر اساس لیست‌های رزرو پروازها، او در سال ۲۰۱۷ چندین بار به همراه یکی از مهره‌های کلیدی این پروژه مخفی سفر کرده است.
در سطح عملیاتی، این برنامه احتمالاً توسط الکسی آرخیپوف، یکی دیگر از افسران GRU در واحد ۲۹۱۵۵، هدایت می‌شد. اطلاعات موجود در پایگاه‌های داده‌ی روسی نشان می‌دهد که او ارتباط نزدیکی با عوامل افغان این شبکه داشته و هنوز هم به آنها کمک می‌کند.
ارتباط GRU با پناهجویان در آلمان
طبق اطلاعات به‌دست‌آمده، آرخیپوف شخصاً بر پناهجویان افغان که به آلمان رفته‌اند، نظارت داشته است. ایمیل‌های فاش‌شده نشان می‌دهد که او نسخه‌های گذرنامه‌های این افراد را در ایمیل‌های خود ذخیره کرده است.
وزارت دفاع روسیه که مسئول GRU است، هنوز به درخواست اشپیگل برای اظهار نظر در مورد این برنامه و عوامل آن پاسخی نداده است.
یک بررسی دیگر از داده‌های ارتباطی تاریخی یکی از پناهجویان در نیدرزاکسن نشان می‌دهد که او بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ ده‌ها بار با یک شماره تلفن روسی تماس گرفته است.
این شماره در دفترچه تلفن یکی از کاربران روسی با نامی ذخیره شده است که تنها شامل یک اسم و سه حرف بعد از آن است: “GRU”.
برگرفته شده از اشپیگل.
