طرح پنج‌گانه شکست‌خورده رئیس حزب CDU، فریدریش مرتس، در زمینه مهاجرت و پناهندگی موجب قطب‌بندی شده است. یکی از این خواسته‌ها این است که افرادی که موظف به ترک کشور هستند، در مکان‌هایی مانند پادگان‌های خالی بازداشت شوند. آیا این امر اصلاً قابل اجرا است؟
فریدریش مرتس، رئیس حزب CDU، نه تنها با خواسته‌هایش در زمینه سیاست مهاجرت و پناهندگی بحث‌های فعلی را هدایت می‌کند، بلکه با شیوه‌های اجرایی‌اش نیز به این موضوع دامن می‌زند. به طوریکه اخیراً بخشی از خواسته‌های او از سوی فراکسیون مخالف اتحادیه (CDU/CSU) در بوندستاگ با آراء حزب AfD تصویب شد. این موضوع نقدهای زیادی را به‌ویژه از سوی آنگلا مرکل، صدراعظم سابق برانگیخت.
با این حال، حتی اگر پارلمان طرح پنج‌گانه CDU را تصویب می‌کرد، همچنان سوالات زیادی در خصوص اجرایی بودن آن وجود دارد؛ برای مثال، در مورد بازداشت افرادی که موظف به ترک کشور هستند. یکی از بندهای طرح می‌گوید باید مکان‌هایی از جمله تأسیسات خالی و سازه‌های کانتینری برای این کار فراهم شوند. اما آیا این کار به این سادگی امکان‌پذیر است؟
طرح پنج‌گانه CDU: بازداشت افرادی که موظف به ترک کشور هستند
در طرح پنج‌گانه “برای مرزهای امن و پایان مهاجرت غیرقانونی” حزب CDU آمده است: “افرادی که موظف به ترک کشور هستند، نباید دیگر در آزادی باشند. آنها باید فوراً بازداشت شوند. تعداد مراکز بازداشت باید به‌طور قابل توجهی در ایالت‌ها افزایش یابد. دولت فدرال به ایالت‌ها کمک خواهد کرد و به‌زودی تمامی امکانات موجود، از جمله پادگان‌ها و سازه‌های کانتینری، را برای این امر فراهم خواهد کرد.”
به گزارش تاگس‌شاو، طبق گزارش اداره فدرال مهاجرت و پناهندگی (BAMF)، تا تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۴، حدود چهل و دو هزار و دوصد و نود و شش نفر در آلمان به‌عنوان “افرادی که موظف به ترک کشور هستند” شناسایی شده‌اند. به گفته کیلیان امباخ، پژوهشگر مهاجرت از دانشگاه کنستانس، این افراد کسانی هستند که در آلمان حق اقامت ندارند و اخراج آنها ممکن است. این افراد معمولاً یا به‌طور غیرقانونی وارد کشور شده‌اند و یا به دلیل تصمیم کشورهای دیگر اتحادیه اروپا موظف به ترک کشور هستند.
بازداشت یا اجازه دادن به اقامت: آیا تفاوتی وجود دارد؟
کیلیان امباخ اشاره می‌کند که گروه افراد موظف به ترک کشور و گروه افرادی که “مورد تحمل” هستند، گاهی ممکن است با هم ترکیب شوند. برای مثال، ممکن است فردی که موظف به ترک کشور است، به‌طور موقت در آلمان “مورد تحمل” قرار گیرد. این بدان معنا نیست که این افراد نمی‌توانند اخراج شوند، بلکه به‌طور موقت، به دلیل بیماری یا عدم وجود اسناد لازم این امکان وجود ندارد.
آیا می‌توان افراد را در حین بازداشت نگه داشت؟
امباخ معتقد است که بازداشت افراد حتی اگر موظف به ترک کشور باشند، به‌سادگی قابل اجرا نیست. برای توجیه قانونی بازداشت، شرایط خاصی از جمله احتمال فرار باید وجود داشته باشد. اگر فردی در گذشته از اخراج خود فرار کرده یا هویت خود را پنهان کرده باشد، این شرایط ممکن است فراهم شود. اما این شرایط برای بسیاری از افراد موظف به ترک کشور وجود ندارد.
هزینه‌ها و اثرات بازداشت طرح پنج‌گانه مرتس
بازداشت افراد در شرایط ویژه برای اخراج، هزینه‌های بالایی دارد. حتی اگر این بازداشت با زندان فرق داشته باشد و در تأسیسات جداگانه‌ای انجام شود، همچنان نیازمند تأسیسات بسته، کارکنان و شرایط خاص است که هزینه‌ها را افزایش می‌دهد. همچنین، برخی مواقع، علی‌رغم بازداشت، اخراج این افراد به‌دلیل مسائل مختلفی مانند عدم همکاری کشورهای مبدأ یا کمبود پروازها به مشکل برمی‌خورد.
پیشنهادهای عملی در زمینه بازداشت
در حالی که بسیاری از کارشناسان معتقدند این طرح نیاز به بررسی‌های قانونی و عملی بیشتری دارد، وزارت کشور و دیگر ارگان‌های فدرال نیز به‌طور همزمان در حال ارزیابی آن هستند. لازم به ذکر است که طرح پیشنهادی اتحادیه برای تشدید قوانین مهاجرتی در آلمان، که هدف آن محدود کردن ورود پناهجویان و تسریع در اخراج افراد فاقد حق اقامت بود، در پارلمان شکست خورده است. با این حال، در صورت تصویب این طرح، آیا واقعاً می‌توان آن را به‌درستی اجرا کرد؟
Bild: Michael Kappeler/dpa
