طالب ا.، مظنون اصلی حمله مرگبار به بازار کریسمس در ماگدبورگ، در حال حاضر در بازداشت موقت به سر میبرد. او متهم است که با خودرو عمداً وارد جمعیت حاضر در این بازار شده و باعث مرگ حداقل پنج نفر و جراحت بیش از ۲۰۰ نفر شده است. این حادثه موجی از شوک و نگرانی را در سراسر آلمان ایجاد کرده است. مقامات امنیتی و تحلیلگران تاکنون نتوانستهاند انگیزه واضحی برای این اقدام بیابند، اما اظهار داشتهاند که رفتار و پیشینه طالب ا. به الگوهای شناختهشدهای همچون افراطگرایی مذهبی یا ملیگرایی نمیگنجد. این موضوع باعث پیچیدگی بیشتر تحقیقات در مورد این حمله شده است.
رئیس پلیس جنایی فدرال: مهاجم ماگدبورگ “کاملاً غیرمعمول” است
رئیس پلیس جنایی فدرال آلمان (BKA)، هولگر مونش، حمله به بازار کریسمس ماگدبورگ را کاملاً غیرمعمول توصیف کرده است. مونش شنبهشب در برنامه “heute journal” شبکه ZDF اظهار داشت که گرچه خود حادثه و نحوه اجرای آن به سایر حملات مشابه شباهت دارد، اما انگیزهها بهطور کامل متفاوت بودهاند. او تاکید کرد که مظنون، به دلیل مواضع ضد اسلامی خود، یک مهاجم “غیرمعمول” است که در هیچ الگوی شناختهشدهای نمیگنجد.
مونش همچنین اشاره کرد که در نوامبر ۲۰۲۳ از عربستان سعودی گزارشی درباره طالب ا. دریافت شده و در این راستا پروندهای نیز تشکیل شده است. پلیس در ایالت زاکسن-آنهالت اقدامات تحقیقاتی مرتبط را انجام داده بود. اما اظهارات گزارششده در این پرونده “نامشخص” و بدون تهدید مستقیم بود. علاوه بر این، تماسهای متعددی با مقامات صورت گرفته بود که شامل توهین و گاهی تهدید میشد، اما هیچ سابقهای از اعمال خشونتآمیز ثبت نشده بود.
رئیس BKA تاکید کرد که باید بررسی شود آیا نیروهای امنیتی در جریان تحقیقات خود مسئلهای را از دست دادهاند. او افزود: “با این حال، باید توجه داشت که با یک الگوی کاملاً غیرمعمول روبرو هستیم. ما اکنون باید این موضوع را با دقت و آرامش تحلیل کنیم.”
مهاجم ماگدبورگ: از مهاجرت تا روانپزشکی در آلمان
این مرد در سال ۲۰۰۶ به آلمان مهاجرت کرد و از ۲۰۱۶ بهعنوان یک پناهنده سیاسی از عربستان سعودی شناخته شد. او که در زمینه روانپزشکی تحصیل کرده بود، در ایالتهای مختلف آلمان زندگی و کار کرد. همچنین از سال ۲۰۲۰ بهعنوان پزشک متخصص روانپزشکی در یک کلینیک در شهر برنبورگ مشغول به کار شد. همکارانش به تواناییهای حرفهای او اعتماد چندانی نداشتند و او را به دلیل وابستگی زیاد به اینترنت برای تشخیص بیماریها، “دکتر گوگل” مینامیدند. با این حال، او نقش فعالی در شبکههای اجتماعی داشت و با بیش از ۴۰ هزار دنبالکننده، خود را بهعنوان یکی از منتقدان شدید اسلام و حکومت عربستان مطرح کرده بود.
“شدیدترین منتقد اسلام در تاریخ”
مقامات قضایی و امنیتی آلمان همچنان در تلاشاند تا انگیزه مرد مهاجم برای انجام این حمله را مشخص کنند. اظهارات او پس از بازداشت حاکی از عدم تعادل روانی و بیان نظراتی پراکنده و نامنظم بوده است. برخی گمانهزنیها نشان میدهد که او از سیاستهای آلمان در قبال پناهجویان یا عربستان سعودی ناراضی بوده است. این در حالی است که او در مصاحبهای در سال ۲۰۱۹ خود را “شدیدترین منتقد اسلام در تاریخ” نامیده بود. رفتار اخیر او، بهویژه در فضای مجازی، بهطور فزایندهای رادیکال و بیثبات به نظر میرسید. مقامات این حادثه را به دلیل عدم انطباق مظنون با الگوهای معمول افراطگرایی، یک چالش پیچیده توصیف کردهاند.
پیشینه قانونی و درگیریهای قبلی
این مرد ۵۰ ساله در طول اقامت خود در آلمان بارها به دلایل مختلف با مقامات قانونی درگیر شده بود. او در سال ۲۰۱۳، به اتهام تهدید به اقدامات خشونتآمیز به ۹۰ روز جزای نقدی محکوم شد. در سالهای بعد نیز به دلیل تهدید به خشونت علیه مقامات، از جمله قضات، مورد توجه پلیس قرار گرفت. او همچنین در جریان اختلافات خود با سازمانهای پناهندگی و مقامات آلمانی، بارها تهدید به اقدامات شدید کرده بود. با وجود این سوابق، او بهعنوان یک تهدید جدی یا افراطگرای خطرناک طبقهبندی نشده بود. این موضوع باعث شده است که اکنون در مورد چگونگی مدیریت این پروندهها توسط مقامات امنیتی، سؤالات جدی مطرح شود.
چالش جدیدی برای مقامات امنیتی
پرونده طالب ا.. به دلیل ماهیت غیرمعمول آن، چالشی جدی برای مقامات امنیتی و قضایی آلمان به شمار میرود. او نهتنها در چارچوب افراطگرایی مذهبی یا ملیگرایی جای نمیگیرد، بلکه به دلیل مواضع ضداسلامی خود از سایر مظنونان حملات مشابه متمایز است. کارشناسان معتقدند این حادثه نشاندهنده نوع جدیدی از تهدیدات است که شناسایی و پیشگیری از آن نیازمند بازنگری در رویکردهای امنیتی است. مقامات اعلام کردهاند که تحلیل عمیقتری از سوابق، انگیزهها و وضعیت روانی مظنون انجام خواهند داد. این پرونده، فراتر از ابعاد حقوقی و امنیتی، به بحثهایی در مورد چگونگی مدیریت پناهجویان و نظارت بر افرادی با پیشینههای پیچیده در آلمان دامن زده است.