وزیر داخله بایرن، یواخیم هرمان، به شدت از مصوبه جدید حزب AfD در ایالت بایرن تحت عنوان «بازگشت مهاجران» (Remigration) انتقاد کرد و آن را اقدامی بی‌سابقه و نژادپرستانه خواند. این مصوبه که در نشست ایالتی حزب با اکثریت آراء به تصویب رسید، خواستار بازگرداندن میلیون‌ها مهاجر طی دهه آینده است. بر اساس این سند، پناهجویان باید به «مراکز حفاظت خارج از اروپا» منتقل شوند و افرادی که به نظر این حزب فاقد توانایی یا تمایل به ادغام در جامعه هستند، به کشورهای مبدا بازگردانده شوند. هرمان تاکید کرد که این رویکرد نه‌تنها غیراخلاقی است، بلکه با ارزش‌های انسانی و اصول قانونی بایرن سازگار نیست.
انتقادات گسترده و هشدارهای جامعه ترکیه در بایرن
جامعه ترکیه در بایرن نیز نسبت به این مصوبه واکنش شدید نشان داده و آن را تهدیدی جدی علیه ارزش‌های بنیادی جامعه دانسته است. رئیس این جامعه، وورال اونلو، اظهار داشت که درخواست بازگشت اجباری افراد، تنها به دلیل نام، ظاهر یا مذهب آنها، توهین به میلیون‌ها شهروند مهاجر است که بایرن را خانه خود می‌دانند. در همین حال، حزب سبزها نیز این تصمیم را گامی دیگر در جهت افراط‌گرایی حزب AfD توصیف کرده و خواستار تسریع روند ممنوعیت این حزب در سطح فدرال شده است. کاترینا شولز، رئیس فراکسیون سبزها در بایرن، تصریح کرد که AfD با استفاده از مفاهیمی چون «بازگشت مهاجران»، سعی در پوشاندن اهداف واقعی خود، یعنی اخراج میلیون‌ها انسان، دارد.
بازگشت مهاجران : نگرانی کارشناسان از گسترش ایدئولوژی افراطی
کارشناسان سیاسی نیز نسبت به تأثیرات اجتماعی و سیاسی این مصوبه هشدار داده‌اند. فیلیپ آدورف، پژوهشگر علوم سیاسی، معتقد است که AfD با استفاده از مفهوم «بازگشت مهاجران»، به دنبال ترویج ایده‌هایی است که ریشه در نظریه‌های توطئه درباره تغییر جمعیتی دارند. او همچنین اشاره کرد که این مصوبه تلاش دارد تا ایدئولوژی‌های افراطی را به جریان اصلی سیاست آلمان وارد کند. در همین راستا، رسانه‌ها و احزاب مخالف از لزوم دفاع از دموکراسی و مقابله با چنین رویکردهایی سخن گفته‌اند. به گفته آدورف، این سیاست‌ها تنها موجب تقویت تنش‌های اجتماعی و ایجاد نابرابری‌های بیشتر در جامعه می‌شوند.
نیاز شدید آلمان به مهاجران
این در حالی است که مطالعه‌ای از بنیاد برتلزمان نشان می‌دهد که آلمان برای حفظ بازار کار خود تا سال ۲۰۴۰ به سالانه حدود ۲۸۸,۰۰۰ نیروی کار بین‌المللی نیاز دارد. در سناریوی بدبینانه‌تر، این رقم به ۳۶۸,۰۰۰ نفر می‌رسد. از سال ۲۰۴۱ تا ۲۰۶۰ نیز سالانه به‌طور متوسط ۲۷۰,۰۰۰ مهاجر لازم است. کاهش مهاجرت کنونی و موانع موجود باعث نگرانی است و بدون مهاجرت بیشتر، تعداد نیروی کار از ۴۶.۴ میلیون به ۴۱.۹ میلیون نفر کاهش می‌یابد. این تغییر می‌تواند بر ایالت‌هایی مانند تورینگن، زاکسن-آنهالت و زارلند تأثیر بیشتری داشته باشد، اما کمبود نیروی کار در بایرن، بادن-وورتمبرگ و هسن نیز محسوس خواهد بود.
اصطلاح «بازگشت مهاجران» به چه معناست؟
«بازگشت مهاجران» (Remigration) اصطلاحی است که در علوم اجتماعی و پژوهش‌های مرتبط با مهاجرت به کار می‌رود. این واژه در سال‌های اخیر (تا ژانویه ۲۰۲۴) توسط جریان‌های راست‌گرای افراطی به‌صورت گسترده استفاده شده و مفهوم آن دستخوش تغییر قرار گرفته است. این اصطلاح از فعل لاتین remigrare به معنای «بازگشت یا مهاجرت مجدد» گرفته شده است. در مفهوم علمی، این اصطلاح به بازگشت داوطلبانه مهاجران به کشور مبدأ خود اشاره دارد، مانند بازگشت یهودیان از تبعید به آلمان پس از سال ۱۹۴۵.
در مقابل، در گفتمان‌های راست‌گرای افراطی، این واژه برای درخواست اخراج دسته‌جمعی پناهجویان استفاده می‌شود و گاه به اعمال اجباری مانند دیپورت و تبعید اشاره دارد. این استفاده در واقع تلاشی برای پوشاندن اهداف واقعی این جریان‌هاست که به آن euphemism یا بیان ملایم برای مفاهیم سخت گفته می‌شود.
این تغییر معنایی سیاسی باعث شد که واژه «بازگشت مهاجران» در سال ۲۰۲۳ به‌عنوان «واژه نامطلوب سال» انتخاب شود. هیئت داوری این انتخاب توضیح داد که این واژه در جنبش‌های هویتی، احزاب راست‌گرا و گروه‌های راست‌گرای افراطی به‌عنوان اصطلاحی برای اخراج اجباری و حتی تبعید دسته‌جمعی افراد با پیشینه مهاجرتی به کار می‌رود و عمداً اهداف پشت پرده خود را پنهان می‌کند.
