برونو کال (Bruno Kahl)، رئیس سرویس اطلاعاتی فدرال آلمان (BND)، در جلسهی روز پنجشنبه ۴ جولای کمیسیون تحقیقی مجلس فدرال آلمان درباره افغانستان، اعتراف کرد که در تخمین سرعت پیشروی طالبان و فتح شهر کابل در سال ۲۰۲۱، اشتباه کرده است. این اظهارات در مورد نقش BND در عدم تصمیمگیری سریع برای تخلیه آلمانیها از افغانستان در آن زمان نیز مطرح شده بود.
روز جمعه، ۱۳ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۳۰ صبح، در حالی که طالبان در افغانستان پیشروی میکردند، در برلین، کمیسیون بحران دولت فدرال جلسه برگزار کرده بود. در این جلسه سوالات زیادی درباره پیشرفت سریع طالبان در افغانستان مطرح شد. در آن زمان، با وجود پیشرفت سریع طالبان، دولت آلمان تصمیمی در مورد تخلیه مردم نگرفت.
یورگ نورنبرگر، نماینده حزب SPD، این مسئولیت را به سازمان اطلاعاتی فدرال (BND) نسبت داد و گفت: «به نظر من، BND در پایان عملیات افغانستان در روزهای ۱۱، ۱۲ و ۱۳ آگوست ۲۰۲۱ وضعیت را اشتباه تخمین زده بود.» او ادعا کرد که BND بر اساس اطلاعات موجود، ارزیابی نادرستی از وضعیت آینده داشته است.
در جلسه بحرانی روز ۱۳ آگوست ۲۰۲۱، تانیا فون اوسلار-گلایشن، معاون سابق BND، ارزیابیهای سازمان اطلاعاتی فدرال درباره وضعیت افغانستان را ارائه داد. در آن زمان تحلیلگران BND، حداقل به صورت رسمی هنوز انتظار پیشرفت سریع طالبان را نداشتند و سقوط کابل قبل از ۱۱ سپتامبر را “بعید” میدانستند.
افزایش سطح هشدار بدون تصمیم به تخلیه
جان هندریک وان تیل، نماینده آلمان در سفارت کابل، مدتها پیش از فروپاشی دولت هشدار میداد، که این مسئله در BND هم شناخته شده بود. با این حال، مدیران و وزرا وزارتخانهها تصمیم واضحی درباره تخلیه نگرفتند. به گفته سارا نانی از حزب سبز، هیچ کس در آن زمان احساس مسئولیت واقعی نمیکرد و سوالات اساسی مثل این که چه چیزهایی را میدانیم و چه کارهایی را میتوانیم انجام دهیم، مطرح نشدند.
در نهایت، در پایان جلسه بحران، فقط سطح هشدار امنیتی بالاتر رفت ولی تصمیمی برای تخلیه افراد از افغانستان صورت نگرفت. کمتر از ۴۸ ساعت بعد، طالبان کابل را فتح کردند و هرج و مرجی بزرگ رخ داد. این در حالی است که اطلاعات وجود داشت، اما به درستی ارزیابی یا در نظر گرفته نشده بودند. آمریکاییها نیز به امیلی هابر، سفیر آلمان در واشنگتن، هشدار داده بودند که آلمانیها باید برای ترک افغانستان آماده شوند. کشورهای دیگر همچنان اقدامات شدیدی در این زمینه انجام داده بودند و خیلی زودتر به تخلیه نیروهای محلی شروع کردهبودند.
جلسه کمیسیون بحران بدون حضور رئیس BND
به گفته توماس رویوکمپ، نماینده حزب CDU، اطلاعاتی که منجر به تصویر وضعیت اشتباه شد و سقوط سریع کابل را پیشبینی نکرد، فقط در اختیار BND نبود، بلکه به صورت گسترده در دسترس بود. در جلسه بحران در ۱۳ آگوست ۲۰۲۱، برونو کال، رئیس BND، حضور نداشت. او روز گذشته در کمیسیون تحقیقاتی اعتراف کرد که سرعت پیشروی طالبان را اشتباه تخمین زده بودند. رالف استگنر، رئیس این کمیسیون، گفت: «این واقعاً یک اشتباه در ارزیابی بوده است و رئیس BND هم این را قبول کرد.» بعد از دو سال، کمیسیون تحقیقاتی درباره خروج فاجعهبار از افغانستان به مراحل نهایی خود نزدیک میشود. پس از تعطیلات تابستانی، قرار است وزیران سابق هایکو ماس، آنگرت کرامپ-کارنباوئر، هورست زیهوفر و صدراعظم سابق آنگلا مرکل نیز مورد بازجویی قرار گیرند.
Foto: Kay Nietfeld/dpa