فایزه درخانی زنی که در افغانستان اجازه کار نیافت ،اما با دریافت سه بورسیه دکترا رویای تحصیلات خود را به واقعیت تبدیل کرد. روایت خانم فایزه نشان می‌دهد که با امید و پشتکارمی‌شود چالش‌ها را به فرصت‌های جدید تبدیل کرد.
فایزه درخانی پیش از سقوط افغانستان به دست طالبان استاد دانشگاه بدخشان بود. او دارندهء مدرک کارشناسی ارشد در رشته معماری منظر (طراحی فضاهای خارج از منزل) از دانشگاه پوترا مالزی است. فایزه درخانی چندی قبل از ورود طالبان تازه به ریاست حفظ محیظ زیست در ولایت بدخشان درشمال افغانستان رسیده بود، او همزمان استاد دانشگاه بدخشان بود و محیط زیست و حفاظت جنگلات را برای دانشجویان دانشکده زراعت دانشگاه بدخشان تدریس می‌کرد.
محرومیت از کار و تحصیل پس از به قدرت رسیدن طالبان
بعد از سقوط افغانستان، او نه تنها اجازه نداشت که در ادارهٔ که در آن رییس شده بود کار کند، بلکه توسط فرمان عمومی طالبان مثل دیگر زنان افغانستان از تدریس به دانشجویان نیز منع شد. او و دوتن دیگر از استادان زن آن دانشگاه از کدر علمی دانشگاه کنار گذاشته شدند و دیگر حق تدریس نداشتند. او مجبور شد افغانستان را ترک کند و به پاکستان برود.
مشکل پیش آمده، اورا از تلاش باز نداشت بلکه برای رویاهایش مصمم تر از پیش تلاش کرد که کار اکادمیک کند و سر انجام یک سال و نیم قبل از امروز درخواست او برای پذیریش یکی از تحقیق‌های علمی اش درانستیتیوت ZALF آلمان پذیرفته شد. او حالا در برلین زندگی می کند و درحال انجام تحقیق خویش دراین انستیتوت تحقیقاتی است که قرار است به زودی در آلمان و امریکا به نشربرسد.
سه بورسیه معتبر همزمان
فایزه را در برلین ملاقات کردم که درحال نهایی سازی تحقیق خویش بود وخبر متحیر کننده را برایمان گفت که درحال حاضر در سه دانشگاه معتبر دنیا که در رده بهترین دانشگاه‌های دنیا به حساب می آیند در رشته های مورد علاقه اش برای دورهء دوکتورا پذیرفته شده است.
اولین بورسهء او در دانشگاه ناتنگهام است که در جمع ده بهترین دانشگاه انگلستان به شمار می‌آید و درصد پذیرش برای برنامه های دکتورا درین دنشگاه تنها ۱۴ درصد گفته شده است. دانشگاه دیگری که او بورسیه کامل گرفته است، رویال رودز نام دارد و در شهر ونکور کانادا قرار دارد، این دانشگاه همچنان یکی از برجسته ترین دانشگاه دنیا به شمار می آید که رده جهانی این دانشگاه ۱۵۰ تا ۲۰۰ گفته شده است، تنها ۴ درصد از دانشگاه‌ها دنیا این رتبه جهانی را دارا اند و بورسیه سومی از دانشگاه برتیش کولمبیای کاناداست که در رده بندی دانشگاه‌های کانادا مقام دوم و در سطح دنیا رتبه ۳۷ مین را دارد.
خانم درخانی همچنان برای اینکه قرارست به زودی تحقیق دوساله اش درآلمان به نشر برسد، شانس ادامه تحصیل در دانشگاه‌های دولتی آلمان را نیز دارد. تحقیق فعلی اش توسط وزارت خارجه آلمان تمویل می‌گردد و شانس گرفتن بورسیه کامل در آلمان را نیر خواهد داشت. فایزه قرار است درسال ۲۰۲۴ برای ادامه تحصیل به یکی ازاین دانشگاه‌ها بپیوندد.
منع تدریس بخاطر جنسیت
فایزه درخانی در گفتگو با امل برلین گفت: “ آنچه برای من مهم است تلاش برای رسیدن به آرزو ها و ممد واقع شدنم برای دنیا و هم نسلان‌ام است. ازین که در چنین یک موقعیت قرار گرفته ام،بسیار خرسندم و امیداورم روزی برسد که اندوخته هایم با مردم خودم شریک بسازم.”
او در ادامه گفت، دلش برای دانشجویانش تنگ شده، خصوصا دختران که دیگر اجازه رفتن به دانشگاه و مکتب را ندارند و از تمام جوانان خواست با هرچه مشکلی که به وجود می آید را به یک فرصت تبدیل کنند و دست از تلاش برندارند.
فایزه درخانی درلیست صد زن بی‌بی‌سی ۲۰۲۱؛ به عنوان زنان الهام‌بخش شناخته شده بود و نامش در کنار زنانی مانند ملاله یوسف‌زی، جوان‌ترین برنده جایزه نوبل صلح، فیامه نائومی ماتاآفا، اولین نخست‌وزیر زن ساموآ، هایدی جی لارسن، مسئول ‘پروژه اعتماد به واکسن ‘ و الیف شفق و چیماماندا انگزی ادیچی، نویسندگان صاحب‌نام جهان به چشم می خورد.
پژمان پژوهش
